Dự thảo Luật Đất đai được kiến nghị bổ sung một số quy định về phát triển quỹ đất

Dự thảo Luật Đất đai năm 2021 (sau đây gọi tắt là Luật) đã quy định một số điều liên quan đến phát triển quỹ đất.

Dự thảo Luật Đất đai quy định

1. Quy định về quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất: Dự thảo Luật Đất đai quy định cơ chế quản lý đất đai gắn với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất. Các cơ quan quản lý đất đai phải tuân thủ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt; không được sử dụng đất sai mục đích, không được đầu tư xây dựng các công trình trái phép trên đất đai.
2. Quy định về phân bổ, sử dụng đất: Luật quy định cơ chế phân bổ đất đai và sử dụng đất đai, nhằm đảm bảo sự công bằng, minh bạch và hiệu quả trong việc sử dụng đất đai.
3. Quy định về tăng cường công tác quản lý đất đai: Dự thảo Luật Đất đai quy định các cơ quan quản lý đất đai cần tăng cường công tác giám sát, kiểm tra và xử lý các vi phạm trong việc sử dụng đất đai; nâng cao chất lượng quản lý đất đai; đảm bảo tính công khai, minh bạch trong việc quản lý đất đai.
4. Quy định về phát triển quỹ đất: Luật quy định các chính sách và biện pháp phát triển quỹ đất, bao gồm chính sách tài chính, chính sách khuyến khích đầu tư phát triển quỹ đất; chính sách thúc đẩy sử dụng đất đai hiệu quả, hạn chế lãng phí đất đai; chính sách bảo vệ đất đai và tài nguyên đất đai.

Ngoài ra, Dự thảo Luật Đất đai cũng quy định rõ về quyền sở hữu, quản lý, sử dụng và xử lý đất đai; các hình thức giao đất đai và định giá đất đai; cơ chế đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật và xã hội trên đất đai; cơ chế phân chia lợi ích từ việc sử dụng đất đai giữa các chủ thể liên quan; và các quy định liên quan đến phòng chống tham nhũng, bảo vệ môi trường, sử dụng đất đai đúng quy định pháp luật, và trách nhiệm của các cơ quan quản lý đất đai.

Chính sách và biện pháp hỗ trợ cho việc phát triển quỹ đất

Cụ thể, Dự thảo Luật Đất đai cũng quy định các chính sách và biện pháp hỗ trợ cho việc phát triển quỹ đất, bao gồm:

1. Chính sách tài chính: Nhằm thúc đẩy việc phát triển quỹ đất, Luật quy định các chính sách tài chính như quỹ đất phát triển, quỹ đất khu công nghiệp, quỹ đất phục vụ đô thị và nông thôn, và các khoản tài trợ khác.
2. Chính sách khuyến khích đầu tư phát triển quỹ đất: Dự thảo Luật Đất đai quy định các chính sách khuyến khích đầu tư phát triển quỹ đất, bao gồm các khoản khấu trừ thuế, miễn giảm phí, tài trợ vốn, đấu thầu công khai và minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp và cá nhân đầu tư phát triển quỹ đất.
3. Chính sách thúc đẩy sử dụng đất đai hiệu quả: Dự thảo Luật Đất đai quy định các chính sách thúc đẩy sử dụng đất đai hiệu quả, bao gồm chính sách sử dụng đất đai theo hướng bền vững, chính sách bảo vệ đất đai và tài nguyên đất đai, chính sách hỗ trợ và khuyến khích sử dụng công nghệ mới và hiệu quả hơn trong việc sử dụng đất đai.
4. Chính sách hạn chế lãng phí đất đai: Luật quy định các chính sách hạn chế lãng phí đất đai, bao gồm các biện pháp quản lý và giám sát việc sử dụng đất đai, cơ chế xử phạt nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm trong việc sử dụng đất đai, và các biện pháp khác nhằm hạn chế lãng phí đất đai.

Với những quy định này, Luật mong muốn tạo ra một cơ chế pháp lý rõ ràng, minh bạch, đồng thời thúc đẩy việc phát triển quỹ đất một cách bền vững, hiệu quả, giúp nâng cao chất lượng cuộc sống và đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Ngoài ra, Dự thảo Luật Đất đai cũng quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý đất đai và các tổ chức, cá nhân trong việc phát triển quỹ đất. Các cơ quan quản lý đất đai được giao nhiệm vụ đảm bảo quyền sử dụng đất đai đúng quy định, đồng thời cũng phải chịu trách nhiệm trong việc giám sát, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm liên quan đến đất đai. Các tổ chức, cá nhân cũng phải chịu trách nhiệm trong việc sử dụng đất đai đúng mục đích, đúng quy định pháp luật.

Ngoài ra, Dự thảo Luật Đất đai cũng quy định rõ về việc đầu tư phát triển quỹ đất của các tổ chức, cá nhân. Các tổ chức, cá nhân được đầu tư phát triển quỹ đất phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật về đất đai, đồng thời phải thực hiện đúng mục đích, phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai của địa phương.

Bài viết liên quan:

Quy định về mật độ xây dựng nhà ở riêng lẻ

Kiến nghị bổ sung một số quy định về phát triển quỹ đất

Vừa đây, hiệp hội Bất động sản thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) nhận thấy, trước hết cần quán triệt Nghị quyết của Đảng và quy định của Hiến pháp, pháp luật về sở hữu đất đai, theo đó đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. Quyền sử dụng đất là một loại tài sản và hàng hóa đặc biệt nhưng không phải là quyền sở hữu để luật hóa vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Nghị quyết 18-NQ/TW ngày 16/06/2022 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã chỉ đạo “Chính sách tài chính về đất đai phải bảo đảm hài hoà về lợi ích của Nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư…”.

Bên cạnh đó, chính sách tài chính về đất đai bao gồm nhiều nội dung, vì vậy, Hiệp hội xin được góp ý về cơ chế phát triển quỹ đất của Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Cụ thể, dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã đổi mới tư duy kinh tế về đất đai thể hiện trong quy định Nhà nước đầu tư phát triển quỹ đất để đáp ứng cho nhu cầu sử dụng đất của các dự án đầu tư và cơ chế Quỹ phát triển đất ứng vốn cho Tổ chức phát triển quỹ đất để thực hiện các dự án tạo quỹ đất; bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, giải phóng mặt bằng cho các dự án khác.

HoREA cho rằng, so với Luật Đất đai 2013 chỉ có “Điều 68. Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng; quản lý đất đã thu hồi” và “Điều 111. Qũy phát triển đất” (gồm 02 điều), nhưng Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) đã nâng nội dung này lên thành “Chương VIII.

Phát triển quỹ đất” với 05 điều (Điều 107 – Điều 111) cùng với “Chương XI. Tài chính về đất đai, giá đất” nhằm khai thác hiệu quả nguồn lực đất đai, để đất đai trở thành động lực của nền kinh tế và tăng nguồn thu ngân sách nhà nước từ đất đai…

Về vai trò, vị trí, nhiệm vụ và nguồn thu tài chính, nhiệm vụ chi của Quỹ phát triển đất, HoREA nhận thấy, Điều 109 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định nguồn thu tài chính của Quỹ phát triển đất được tiếp nhận từ 3 nguồn: Được phân bổ từ ngân sách Nhà nước; Huy động các nguồn khác theo quy định của pháp luật; Khoản 3 Điều 109 Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) quy định “3.

UBND cấp tỉnh có trách nhiệm trình Hội đồng nhân dân cùng cấp quyết định phân bổ tối thiểu 10% nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hàng năm của địa phương cho Quỹ phát triển đất”.

Nhưng HoREA nhận thấy, nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất hàng năm của địa phương không nhiều, nhất là đối với các tỉnh vùng sâu vùng xa, ngay cả Thành phố Hồ Chí Minh thì nguồn thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất năm 2021 cũng chỉ có 11.229 tỷ đồng. Vì thế, nếu trích 10% thì cũng chỉ được 1.122 tỷ đồng, không đáp ứng được yêu cầu về vốn để thực hiện nhiệm vụ của Quỹ phát triển đất và Tổ chức phát triển quỹ đất.

Do vậy, Hiệp hội đề nghị xem xét bổ sung thêm nguồn thu từ việc dành một tỷ lệ nhất định nguồn thu từ tiền trúng đấu giá quyền sử dụng đất, đấu thầu dự án có sử dụng đất, lợi nhuận xổ số kiến thiết trong năm của địa phương để tạo nguồn tài chính cho Quỹ phát triển đất.

Tóm lại, Dự thảo Luật Đất đai đai quy định rất rõ về việc phát triển quỹ đất, với các chính sách hỗ trợ, khuyến khích và hạn chế lãng phí đất đai, đồng thời đảm bảo tính minh bạch, rõ ràng và trách nhiệm của các cơ quan quản lý đất đai và các tổ chức, cá nhân trong việc phát triển quỹ đất.

Việc thực hiện đúng và nghiêm túc các quy định của Luật sẽ góp phần đảm bảo quyền lợi cho nhân dân, phát triển kinh tế – xã hội bền vững và bảo vệ môi trường đất đai của đất nước.